Wat is de P/E ratio? – Koers winst verhouding uitleg

Wat is de P/E ratio? PE staat voor ‘Price to Earnings’. Letterlijk vertaald naar het Nederlands de ‘koers/winst verhouding’. Aangezien veel bedrijven in het Engels publiceren, zul je de term P/E ratio waarschijnlijk vaker voorbij zien komen.

Bij het verdiepen in aandelen kom je al snel de P/E ratio tegen. Voor gevestigde bedrijven is dit een verhouding waar vaak naar wordt gekeken. Daarom wel zo handig om te weten wat dit precies inhoudt. In dit artikel leggen we je exact uit wat deze ratio inhoudt.

Wat is de P/E Ratio?

Kort uitgelegd:

De P/E ratio, in het Nederlands ‘Koers/winst verhouding’ geeft aan hoe vaak de winst wordt betaald voor een aandeel. Deze ratio verkrijg je door de prijs van een aandeel te delen door de winst per aandeel. Hoe lager deze ratio is, hoe goedkoper het aandeel in theorie. Echter, de P/E ratio alleen is niet genoeg om te kunnen stellen of een aandeel over- of ondergewaardeerd is. De P/E ratio is slechts een indicatie van hoe een aandeel gewaardeerd is.

Hoe bereken je de P/E ratio?

De formule om de P/E ratio uit te rekenen is vrij simpel, namelijk:

Marktwaarde per aandeel / winst per aandeel = koers/winst verhouding

In het Engels ziet dat er zo uit:

Market value per share / Earnings per share = P/E ratio

De ‘Earnings Per Share’ wordt vaak afgekort door ‘EPS’.

Kort samengevat wordt de P/E ratio gebaseerd op twee factoren. De koersprijs en de winst per aandeel. Op papier wordt een aandeel daarom goedkoper wanneer het bedrijf meer (boekhoudkundige) winst maakt en/of wanneer de prijs van het aandeel zakt.

Lees ook: Wat Is ROE? Return On Equity Betekenis & Definitie

Wat is een normale P/E ratio?

Wat een normale P/E ratio is, hangt af van een aantal factoren. Een bedrijf dat in zijn beginfase zit, waardoor de focus nog sterk op groeien ligt, geeft geen duidelijke P/E ratio. Winsten worden vaak maximaal geherinvesteerd, als er al winst gemaakt wordt. Bedrijven dienen daarom redelijk stabiel te zijn qua boekhoudkundige winst.

Wanneer een bedrijf wel stabiele winst draait, wordt de P/E ratio vaak vergeleken met sectorgenoten. Ook hierbij zijn weer veel factoren aanwezig. Het ene bedrijf groeit bijvoorbeeld veel harder dan het andere bedrijf. In dat geval is een hogere P/E ratio meestal niet meer dan logisch. Hoe meer groei er wordt verwacht in de toekomst door aandeelhouders, des te meer dit ingeprijsd is in een aandeel. Dit kun je terugzien in de P/E ratio.

De financiële website ‘Finviz’ heeft een overzicht (klik) gemaakt van de gemiddelde p/e ratio’s per sector. Daarnaast staan ook andere bekende ratio’s per sector op een rij. Dit kan handig zijn om een indicatie te hebben. Het gaat hier uitsluitend om Amerikaanse aandelen. Amerikaanse bedrijven hebben over het algemeen een hogere P/E ratio dan andere landen. Braziliaanse of Chinese aandelen hebben bijvoorbeeld een relatief lage P/E ratio.

Het is daarom onmogelijk om een getal te hangen aan ‘de perfecte p/e ratio’. In de praktijk wil je een bedrijf dat groeit, gezonde fundamentele cijfers heeft en een goed gewaardeerd is. Bij de waardering kun je de p/e ratio gebruiken ter indicatie.

Lees ook: Wat is compounden? Compound interest (compounding) uitgelegd

Basic EPS en Diluted EPS

Je berekent de P/E ratio met de EPS (Earnings per Share/winst per aandeel). Deze kun je op twee manieren in de boeken tegen komen. De basic EPS, wat in principe voor zich spreekt. Simpelweg de winst gedeeld door het aantal uitstaande aandelen.

Daarbij komt de Diluted EPS. Diluted komt van het woord ‘dilution’, wat verwaterd betekent. Dit is een beleggersterm die wordt gebruikt voor het uitgeven van extra aandelen. Wanneer een bedrijf meer aandelen uitgeeft om kapitaal op te halen komen er meer aandelen bij. Jouw aandeel in het bedrijf wordt daardoor relatief gezien kleiner. Je wordt als het ware ‘verwaterd’.

Dit werkt ook de andere kant op. Sommige bedrijven kopen juist eigen aandelen in. Dit stimuleert de aandelen prijs en maakt jouw deel in het bedrijf relatief gezien groter. Dit is niet alleen gunstig voor aandeelhouders, maar heeft ook invloed op de (diluted) EPS.

De winst wordt namelijk door minder aandelen gedeeld. Hierdoor wordt de EPS hoger, wat leidt tot een lagere P/E ratio. Wanneer het bedrijf extra aandelen uitgeeft, werkt dit de andere kant op en wordt de EPS lager en de P/E ratio hoger.

De Diluted EPS variant geeft een nauwkeuriger beeld bij het berekenen van de koers/winst verhouding.

Bedrijven vergelijken op basis van de P/E ratio

Veel beleggers vergelijken bedrijven op het eerste gezicht puur op basis van P/E ratio. Een lage en/of dalende P/E ratio wil niet altijd zeggen dat een bedrijf goedkoop is. De P/E ratio is een zogenoemde ‘lagging indicator’ wat betekent dat er vertraging op zit. Deze verhouding zegt namelijk niks over de toekomst, maar kijkt naar de cijfers van het verleden (de afgelopen 12 maand). De P/E ratio kijkt meestal naar de ‘TTM’ cijfers. Dit staat voor ‘Trailing Twelve Months’, met andere woorden de afgelopen 12 maanden.

Lage P/E ratio’s zie je daarom veel voorbij komen bij cyclische aandelen. Denk hierbij aan bedrijven die geld verdienen aan bijvoorbeeld grondstoffen. Deze bedrijven zijn sterk afhankelijk van vraag en aanbod. Tijdens de corona pandemie zag je dit sterk terugkomen in veel grondstoffen. Zo zakte olie naar een dieptepunt, bedrijven die in olie zitten zoals Shell en Chevron zagen dit gelijk terug in de koers.

Hieronder een voorbeeld van een cyclisch aandeel. Het aandeel Micron zit in de geheugenchips, een product wat in het verleden erg cyclisch is geweest.

Niet alleen cyclische aandelen vormen hierbij een risico. Aandelen waarbij wordt verwacht dat de winst gaat dalen zijn hier voorbeelden van. Door deze verwachting zakt de koers, dit leidt tot een lagere P/E ratio. Als de verwachting uitkomt en de winst inderdaad lager is, stijgt de p/e ratio weer zonder dat het aandeel hierbij hoeft te stijgen. Een lage P/E ratio is daarom zeker geen reden om aan te nemen dat een aandeel ondergewaardeerd is.

Wat betekent een negatieve P/E Ratio?

Een negatieve uitkomst bij de P/E ratio is niet mogelijk. Wanneer een bedrijf boekhoudkundig verlies maakt staat er vaak ‘N/A’ (Not available/niet beschikbaar).

Price/Earnings ratio vs Earnings Yield

Het omgekeerde van de P/E ratio is het winstrendement, beter bekend als de Earnings Yield. In tegenstelling tot de P/E ratio is deze wel van toepassing op bedrijven die geen winst maken. Je kunt deze Earnings Yield zien als de E/P ratio aangezien je het bij dit kengetal omdraait.

Bij de Earnings Yield doe je de EPS (WPA, winst per aandeel) gedeeld door de huidige koers. Dit kengetal wordt uitgedrukt in een percentage. Hieronder een voorbeeld:

Aandeel A heeft een koersprijs van € 100, de winst per aandeel van de afgelopen 12 maanden is € 5. Als de naar de koers/winst verhouding kijken is dit 20 (100 / 5). De winstopbrengst (Earnings Yield) is 5% (5 / 100)

In de praktijk wordt de P/E ratio het meest gebruikt. Op deze manier heb je in een enkele opslag een idee van de waardering van een bedrijf. Voor bedrijven met een negatieve kasstroom kan de Earnings Yield een handig kengetal zijn.

Lees ook: FXFlat review – Tips, ervaringen & tarieven vergelijken

Wat is de forward P/E ratio?

De P/E ratio kijkt achteruit, zoals we net al hadden besproken naar de afgelopen 12 maanden. Daarom kijken beleggers vaak naar de forward P/E ratio. Deze kijkt juist vooruit. De huidige koers tegenover de verwachte winst over 1 jaar. De cijfers van de afgelopen 12 maanden zijn feiten, dat is de verwachte winst voor volgend jaar niet. Je kunt nooit exact weten wat de winst komend jaar wordt.

Veel analisten maken wel voorspellingen van de omzet/winst voor het jaar erop. Aan de hand van deze cijfers kun je bijvoorbeeld kijken wat voor forward P/E ratio een bepaald bedrijf heeft. Wanneer een bedrijf het jaar erop meer winst maakt, is de forward P/E ratio lager dan de huidige P/E ratio. Wanneer het bedrijf het jaar erop minder winst maakt, is deze ratio hoger.

De formule hierbij is vrij eenvoudig, namelijk:

Marktwaarde per aandeel / verwachte winst per aandeel = toekomstige koers/winst verhouding

In het Engels ziet dat er zo uit:

Current market value per share / Estimated earnings per share = Forward P/E ratio

De P/E groei (PEG)ratio

Een andere variant van de P/E ratio is de PEG ratio. De P/E growth ratio is een kengetal die ook de groei van de winst in een cijfer probeert uit te drukken. Een P/E ratio op zich zegt namelijk niet zoveel. Beleggers hechten veel waarde aan winst en omzet groei. Een bedrijf dat harder groeit, verdient daarom over het algemeen een hogere koers/winst verhouding.

Om deze reden gebruiken beleggers de PEG ratio. Ook bij de PEG ratio is er onderscheid te maken tussen de ’trailing’ en de ‘forward’ variant. Bij de trailing PEG ratio kijk je naar de groei van de afgelopen jaren. Bij de forward variant kijk je naar de verwachting van de groei voor de komende jaren. De forward variant zegt iets over de toekomst en is daarom waardevoller. De keerzijde van deze variant is dat het gaat om verwachtingen, in tegenstelling tot de trailing PEG ratio die gebaseerd is op feiten.

Hoe bereken je de PEG ratio?

PEG Ratio = P/E ratio / EPS Growth

In het nederlands:

PEG verhouding = koers/winst verhouding / winst per aandeel groei

Is de P/E ratio altijd toepasbaar?

De P/E ratio is niet op alle bedrijven toepasbaar. Zoals hierboven vermeld is het voor bedrijven die geen winst maken niet mogelijk om P/E ratio te realiseren.

Voor bedrijven die nog vol op groei inzetten is de P/E ratio ook niet de beste indicator. Doordat deze bedrijven veel (her)investeren kan de koers/winst verhouding hoog zijn. Hierdoor zou je de indruk kunnen krijgen dat het aandeel overgewaardeerd is. In de praktijk hoeft dat niet zo te zijn. Bij zulke bedrijven kijken beleggers eerder naar de ‘Price to Sales’ ratio en de winst marges.

Wat is een goede P/E ratio?

Er zijn veel verschillende factoren bij het tot stand komen van een P/E ratio. Het is daarom onmogelijk om ‘de perfecte P/E ratio’ vast te stellen. In het algemeen geldt: hoe lager de P/E ratio, des te beter. Belangrijk is daarbij je verdere onderzoek naar de verschillende bedrijven. Onderzoek waarom een bepaald bedrijf een lage P/E ratio heeft, terwijl zijn concurrent een veel hogere verhouding heeft.

Een goede graadmeter is daarom de vergelijking met concurrenten. Zoals de Amerikaanse beleggers het noemen ‘peers’. Hier worden bedrijven mee bedoeld die in veel opzichten vergelijkbaar zijn. De sector, de fase, de winstmarges en de groei bijvoorbeeld.

Als we gemiddeldes willen weten kijken veel beleggers naar de S&P 500. Dat wordt gezien als de ‘benchmark’. Dat is een fonds met de 500 grootste Amerikaanse bedrijven (naar marktkapitalisatie). Hieronder zie je de P/E ratio van dit fonds van de afgelopen 90 jaar.

Wat is een te hoge P/E ratio?

Wanneer spreken we dan van een te hoge P/E ratio? Uitsluitend met alleen dit kengetal is daar geen uitspraak over te doen. Wanneer je meer onderzoek doet en een goede inschatting maakt van de (toekomstige) groei kun je hier wel conclusies uit trekken.

Over het algemeen geldt dat hoe groter een bedrijf wordt, des te lastiger het is om te groeien. Een bedrijf dat een paar miljoen euro winst maakt per kwartaal groeit makkelijker 30% dan een bedrijf dat miljarden euro’s winst maakt. Daarom is een hoge P/E voor een klein bedrijf dat extreem hard groeit niet gek. Voor een bedrijf dat inmiddels een marktkapitalisatie heeft van miljarden euro’s of dollars met matige groei is een hoge P/E niet wenselijk.

Wat is een te lage P/E ratio?

Als belegger kun je stellen ‘hoe lager de P/E ratio, des te ‘goedkoper’ het aandeel is’. Daarom zou je als waarde belegger (value investor) het liefst een zo laag mogelijke P/E zien in theorie. Maar is een P/E ratio dan nooit té laag?

Vaak duidt een dalende koers met een relatief lage koers/winst verhouding als gevolg op tegenvallende winsten in de toekomst. Wanneer beleggers slechte vooruitzichten verwachten kunnen ze er voor kiezen de aandelen van de hand te doen. Aangezien de koers/winst verhouding een ‘lagging indicator’ is, leidt dit tot een lage P/E.

Als vervolgens de cijfers daadwerkelijk tegenvallen zal ook de koers/winst verhouding weer verhogen. Dit gebeurt doordat de EPS in dat geval lager uitvalt. Zo kan de P/E stijgen zonder dat het bedrijf groei laat zien of de aandelenkoers stijgt. Daarom is het van groot belang te kijken waarom de P/E ratio zo laag is. Meestal is daar een gegronde reden voor.

Conclusie

De koers / winstverhouding (p/e ratio) is een veel gebruikte ratio door beleggers. Dat komt omdat je in een oogopslag een indicatie hebt van de waardering van een bedrijf. De P/E op zichzelf is niet genoeg om te kunnen concluderen of een bedrijf/aandeel ondergewaardeerd, eerlijk gewaardeerd of overgewaardeerd is.

Daarbij is niet te zeggen wat ‘de perfecte’ P/E ratio is. Kort uitgelegd duidt een lagere P/E op een lagere waardering. Doordat de P/E een vertraagde indicator is kan dit komen door slechte vooruitzichten. Kijk daarom altijd naar de toekomstige verwachtingen, en gebruik desnoods een aanvullende ratio zoals de PEG-ratio of de forward p/e ratio.

Bij het vergelijken van P/E ratio’s kun je het beste naar branche/sector genoten kijken die ongeveer in dezelfde fase zitten.

Bronnen

Investopedia.com – P/E Ratio – Price-to-Earnings Ratio Formula, Meaning, and Examples

schwab.com – What is P/E Ratio? – Beleggen & beleggen