Wat is volatiliteit? – Volatiel betekenis & uitleg

Wat is volatiliteit? Volatiel, of volatiliteit zijn termen die je als belegger vaak voorbij ziet komen. De betekenis, de soorten, hoe je het berekend en wat je er aan hebt leggen we je in dit artikel uit. De korte uitleg is:

Volatiliteit is een begrip in de financiële wereld dat de mate van prijsbeweeglijkheid van een activum of markt aangeeft. Het geeft aan hoe sterk de koers van bijvoorbeeld aandelen, valuta of grondstoffen fluctueert gedurende een bepaalde periode. De volatiliteit wordt meestal gemeten aan de hand van standaarddeviatie, die de spreiding van prijsveranderingen weergeeft. Een hoge volatiliteit duidt op grote en snelle prijsveranderingen, terwijl een lage volatiliteit wijst op meer stabiele prijzen met minder schommelingen.

Belangrijke punten in dit artikel:

• Volatiliteit geeft schommelingen in prijzen van activa weer.

• Begrijpen van volatiliteit helpt betere beleggingsbeslissingen te nemen.

• Historische volatiliteit toont het verleden, impliciete volatiliteit geeft toekomstverwachtingen weer.

Wat is volatiliteit?

Volatiliteit is een belangrijk begrip in de financiële wereld en het kan een grote impact hebben op je beleggingen. Maar wat betekent het eigenlijk?

In eenvoudige woorden, volatiliteit verwijst naar de mate van schommelingen in de prijzen van financiële activa zoals aandelen, obligaties en valuta’s. Als de prijzen vaak en sterk veranderen, dan is er sprake van hoge volatiliteit. Als ze stabiel blijven, dan is de volatiliteit laag.

Dit is belangrijk omdat volatiliteit direct van invloed is op het risico en rendement van je beleggingen. Als de prijzen sterk schommelen, kunnen er kansen zijn om winst te maken. Het brengt ook het risico met zich mee dat je snel geld kunt verliezen.

Het begrijpen van volatiliteit helpt je om betere beslissingen te nemen bij het beheren van je beleggingen. Het stelt je in staat om risico’s te beoordelen en te bepalen of je bereid bent om te investeren in activa met hoge volatiliteit voor mogelijk hogere rendementen of dat je liever kiest voor meer stabiele activa met lagere risico’s.

Lees ook: Raisin Review

Hoe meet je volatiliteit?

Er zijn verschillende manieren om de volatiliteit te meten.

• Historische volatiliteit: Historische volatiliteit meet de mate van prijsschommelingen van een financieel activum op basis van zijn eerdere koersbewegingen. Het kijkt naar de volatiliteit die in het verleden heeft plaatsgevonden en gebruikt deze gegevens om te voorspellen hoe volatiel het activum in de toekomst kan zijn.

• Implied volatiliteit: Implied volatiliteit houdt verband met opties op financiële activa. Het meet de verwachte volatiliteit van het activum in de toekomst op basis van de prijs van de opties. Als de optieprijzen hoog zijn, wordt er verwacht dat het activum volatieler zal zijn, en vice versa.

• Volatility index (VIX): De Volatility Index, ook wel bekend als de VIX, is een populaire maatstaf voor de marktvolatiliteit. Het meet de verwachte volatiliteit van de bredere markt op korte termijn. Een hogere VIX-waarde geeft aan dat beleggers meer onzekerheid en angst hebben over de markt. Een lagere waarde suggereert meer stabiliteit.

Historische volatiliteit

Historische volatiliteit is een belangrijke maatstaf die beleggers helpt om inzicht te krijgen in hoeveel een financieel activum in het verleden is veranderd. Het kijkt naar eerdere prijsbewegingen om te zien hoe volatiel een activum is geweest.

Met historische volatiliteit kunnen beleggers inschatten hoe risicovol een belegging kan zijn. Historische volatiliteit is geen garantie voor toekomstige schommelingen. Het is gewoon een hulpmiddel dat je kan helpen om het potentiële risico en rendement van een belegging beter te begrijpen.

De historische volatiliteit zelf berekenen kan ingewikkeld zijn.

• Verzamel gegevens: Om historische volatiliteit te berekenen, heb je historische koersgegevens van het financiële activum nodig.

• Bereken het gemiddelde rendement: Trek het beginpunt van het activum af van het eindpunt en deel dit door het beginpunt. Vermenigvuldig dit getal met 100 om het rendement als een percentage te krijgen. Doe dit voor elke periode in je dataset.

• Gemiddelde berekenen: Tel alle individuele rendementen bij elkaar op en deel dit door het aantal periodes om het gemiddelde rendement te krijgen.

• Bereken de variantie: Trek het gemiddelde rendement af van elk individueel rendement, kwadrateer dit verschil en tel alle gekwadrateerde verschillen bij elkaar op. Deel dit totaal door het aantal periodes om de variantie te krijgen.

• Bereken de standaarddeviatie: Neem de vierkantswortel van de variantie om de historische volatiliteit te krijgen. Dit geeft je een getal dat aangeeft hoeveel de prijzen in het verleden schommelden.

Aangezien dit vrij ingewikkeld is, zijn er twee manieren om een snelle schatting te maken.

• Hoogste koers – laagste koers (Periode naar keuze)

• (Hoogste koers + laagste koers) / 2

Lees ook: FXFlat review – Tips, ervaringen & tarieven vergelijken

Impliciete volatiliteit

De impliciete volatiliteit (Implied volatility) kijkt naar de verwachte volatiliteit in de toekomst. Het is een voorspelling gebaseerd op de prijzen van opties op die activa.

Stel je voor dat je een optie koopt om aandelen van bedrijf X te kopen. De prijs van die optie wordt beïnvloed door veel factoren, waaronder de verwachte volatiliteit van de aandelenprijs in de toekomst. Hoe meer schommelingen men verwacht, hoe duurder de optie zal zijn.

Impliciete volatiliteit kan je inzicht geven in wat andere beleggers verwachten dat er met de prijs van een activum zal gebeuren. Als de impliciete volatiliteit hoog is, kan dit betekenen dat beleggers onzeker zijn en verwachten dat er grote prijsschommelingen zullen zijn.

Als je bijvoorbeeld een optie wilt kopen om aandelen te verkopen (put-optie), en de impliciete volatiliteit is laag, kan dit betekenen dat beleggers niet verwachten dat de aandelenprijs veel zal dalen. In dat geval kan het kopen van de put-optie minder duur zijn.

Houd er wel rekening mee dat impliciete volatiliteit een verwachting is en geen garantie. De werkelijke schommelingen kunnen anders zijn dan wat wordt voorspeld.

Volatiliteits index (VIX)

De VIX is een maatstaf die wordt gebruikt om de verwachte volatiliteit uit te drukken. De VIX staat ook wel bekend als ‘de angstindicator’.

Het meet eigenlijk hoeveel onzekerheid er is bij beleggers over de komende 30 dagen. Als de VIX hoog is, betekent dit dat beleggers verwachten dat er veel schommelingen in de markt zullen zijn. Bij een lage VIX zijn beleggers juist minder bezorgd en wordt er verwacht dat de markt stabiel zal blijven.

De VIX wordt door beleggers ook wel gebruikt om een instapmoment te bepalen. Een hoge VIX suggereert bovengemiddelde ‘onzekerheid’ in de markt. Dit resulteert vaak in dalende koersen. Doordat beleggers vaak te overdreven reageren, kan dit kansen bieden. Doordat je in tijden van onzekerheid koopt, en dus eigenlijk contrair handelt, kan je hier mogelijk van profiteren.

De VIX wordt berekend aan de hand van de prijzen van opties op de S&P 500 index. De S&P 500 index omvat de 500 grootste Amerikaanse beursgenoteerde bedrijven.

Lees ook: eToro Review – Tips & Ervaringen, Copy Trading en meer

Factoren die invloed hebben op de volatiliteit

Er zijn in de praktijk erg veel factoren die invloed hebben op de volatiliteit van een activum. Je kunt op basis van historische gegevens een schattig maken, maar door onderstaande redenen kan de volatiliteit heel anders uitpakken. Enkele factoren kunnen zijn:

Economische gebeurtenissen: Belangrijke economische gebeurtenissen, zoals groeicijfers van landen, werkloosheidscijfers en renteveranderingen, kunnen een grote impact hebben op de volatiliteit. Positief nieuws kan de markt optimistisch maken en negatief nieuws tot onrust kan leiden.

Bedrijfsresultaten: De prestaties van individuele bedrijven hebben invloed op de volatiliteit van aandelen. Als een bedrijf anders presteert dan verwacht, zie je dit terug in de koers. Elk beursgenoteerd bedrijf is verplicht vier keer per jaar de resultaten te publiceren. Dit noemen we de kwartaalcijfers. Analisten maken bekend wat ze van een bedrijf verwachten. Als een bedrijf beter presteert, of gunstige vooruitzichten bekend maakt, kan het aandeel hier positief op reageren. Andersom kan uiteraard ook, bij tegenvallende cijfers of vooruitzichten kan het aandeel (flink) dalen.

Politieke ontwikkelingen: Beslissingen van regeringen en politieke gebeurtenissen, zoals verkiezingen, handelsoorlogen en internationale spanningen, kunnen de markten sterk beïnvloeden. Onzekerheid door politieke ontwikkelingen kan volatiliteit vergroten.

Marktvertrouwen: Het vertrouwen van beleggers speelt een grote rol in de volatiliteit. Bij optimisme zullen beleggers eerder geneigd zijn om te kopen, wat de prijzen kan opdrijven. Maar als het vertrouwen afneemt, kan er paniekverkoop ontstaan, wat de prijzen juist doet dalen.

Producten met lage volatiliteit

Bepaalde producten staan bekend om hun lage volatiliteit. Als je op zoek bent naar beleggingen met minder risico, kunnen onderstaande producten een goeie keus voor jou zijn.

Producten met hoge volatiliteit

Andere producten staan weer bekend om hun hoge volatiliteit. Vaak zijn dit iets speculatievere investeringen. Beleggers die grotere risico’s nemen om mogelijk meer rendement te maken. Producten als:

Conclusie

Volatiliteit is een belangrijk aspect van de financiële wereld dat de schommelingen in prijzen van activa weergeeft. Het kan intimiderend klinken, maar het biedt ook kansen voor beleggers.

Het begrijpen van volatiliteit kan je helpen om betere beleggingsbeslissingen te nemen. Historische volatiliteit geeft je inzicht in hoeveel een activum in het verleden is veranderd. Impliciete volatiliteit laat daarentegen zien wat beleggers verwachten dat er in de toekomst zal gebeuren.

Producten met lage volatiliteit kunnen geschikt zijn als je op zoek bent naar meer stabiliteit in je beleggingen. Ze hebben minder schommelingen in prijzen en kunnen een goede keuze zijn als je niet van grote risico’s houdt. Obligaties of goed gespreide ETF’s (Exchange Traded Funds) kunnen dan een goede keuze zijn.

Als je bereid bent om risico te nemen, kun je mogelijk profiteren van volatiliteit. Het gebruik van opties en volatiliteit-gerichte ETF’s kunnen je helpen om te profiteren van prijsschommelingen in de markt.

Lees ook: Hoe werkt een ETF? ETF werking uitleg

Veelgestelde vragen

Wat is de betekenis van volatiel?

Volatiel verwijst naar de mate van onvoorspelbaarheid en schommelingen in waarde of prijs van een financieel instrument of markt.

Wat is een hoge volatiliteit?

Een hoge volatiliteit betekent dat de waarde of prijs van een financieel instrument of markt sterk en snel fluctueert over een bepaalde periode.

Wat is een volatiele markt?

Een volatiele markt is een markt waarin de prijzen van financiële instrumenten, zoals aandelen of valuta, sterk schommelen en moeilijk te voorspellen zijn.

Wat zijn volatiele prijzen?

Volatiele prijzen verwijzen naar prijzen van goederen, activa of financiële instrumenten die snel en onvoorspelbaar veranderen over een bepaalde periode.

Wat is een goede volatiliteit?

Een “goede” volatiliteit is subjectief en afhankelijk van de context. Voor sommige handelaren kan een hoge volatiliteit gunstig zijn, omdat het kansen biedt voor snelle winsten. Aan de andere kant kan het voor langetermijnbeleggers een bron van onzekerheid en risico vormen.

Hoe bereken je de volatiliteit?

De volatiliteit wordt vaak berekend aan de hand van historische prijsgegevens van een financieel instrument, zoals aandelen of valuta, met behulp van statistische methoden zoals de standaarddeviatie.

Waarom zakt de aandelenmarkt?

De aandelenmarkt kan om verschillende redenen zakken, zoals negatieve economische gegevens, politieke onzekerheid, bedrijfswinstwaarschuwingen, rentestijgingen, handelsoorlogen, of een algeheel gevoel van bezorgdheid onder beleggers. Deze factoren kunnen leiden tot verkoopdruk en lagere aandelenprijzen.

Bronnen

Investopedia: Volatility: Meaning In Finance and How it Works with Stocks

Wikipedia: Volatility (finance)

Forbes: What Is Market Volatility—And How Should You Manage It?